درمان اختلال واژینیسموس
درمان اختلال واژینیسموس:
اختلال واژینیسموس چیست:
اختلال واژینیسموس یکی از مسائل شایع و در عین حال نادیده گرفته‌شده در حوزه سلامت جنسی زنان است که می‌تواند تأثیرات عمیق و منفی بر زندگی عاطفی و روانی فرد بگذارد. در این اختلال، هنگام دخول هرگونه جسم خارجی به واژن، عضلات کف لگن به‌صورت غیرارادی دچار انقباض می‌شوند.
اسپاسم عضلات واژن می‌تواند از خفیف تا بسیار دردناک متغیر باشد؛ به‌طوری‌که خانم‌هایی که دچار واژینیسموس هستند، هنگام رابطه جنسی درد زیادی را تجربه می‌کنند و همین امر باعث ایجاد ترس از برقراری رابطه جنسی در آن‌ها می‌شود.
این ترس ممکن است مدت‌ها همراه فرد باشد؛ به‌طوری‌که بعضی از زوج‌ها حتی تا چند سال پس از ازدواج نیز موفق به برقراری رابطه جنسی کامل نمی‌شوند. لازم به ذکر است که بیماری واژینیسموس با برانگیختگی جنسی تداخلی ندارد و صرفاً از دخول جلوگیری می‌کند، بنابراین این اختلال نه‌تنها بر روابط جنسی بلکه بر جنبه‌های عاطفی و روانی فرد نیز تأثیر می‌گذارد.
انواع واژینیسموس
واژینیسموس به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود: واژینیسموس اولیه و واژینیسموس ثانویه. در هر دو نوع، شدت درد ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد و این مسئله می‌تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
واژینیسموس اولیه
واژینیسموس اولیه معمولاً هنگام اولین رابطه جنسی اتفاق می‌افتد. در این حالت، فرد هنگام نزدیکی دچار احساس درد، سوزش و گرفتگی خفیف عضلات واژن می‌شود. در این شرایط، تقریباً وارد شدن آلت تناسلی به واژن غیرممکن و دردناک است. این درد با متوقف کردن دخول از بین می‌رود و می‌تواند به تجربه‌ای منفی و ماندگار برای فرد تبدیل شود. این نوع واژینیسموس معمولاً ناشی از ترس و اضطراب از تجربه جدید رابطه جنسی است که ممکن است به دلیل عدم آگاهی یا تجربیات منفی قبلی ایجاد شده باشد.
واژینیسموس ثانویه
این حالت در خانم‌هایی دیده می‌شود که توانایی برقراری رابطه جنسی نرمال را داشته‌اند و از قبل چنین مشکلی را تجربه نکرده‌اند؛ اما این اختلال در برهه‌ای از زندگی‌شان اتفاق افتاده است. واژینیسموس ثانویه می‌تواند به دلایل مختلفی مانند تجاوز جنسی، عفونت، زایمان، جراحی و… ایجاد شود. همچنین، برخی از خانم‌ها پس از پساقاعدگی دچار این اختلال می‌شوند. در این دوران، هورمون استروژن کاهش می‌یابد و فرد ممکن است دچار خشکی واژن شود. این امر می‌تواند باعث مقاربت دردناک گردد و کیفیت زندگی جنسی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
دلایل واژینیسموس
پزشکان دقیقاً نمی‌دانند که علت واژینیسموس چیست. بااین‌حال، این اختلال معمولاً با اضطراب یا ترس از داشتن رابطه جنسی مرتبط است؛ اما باز هم با قطعیت نمی‌توان گفت که اضطراب علت واژینیسموس است یا بالعکس. برخی از خانم‌ها در همه شرایط و هنگام دخول هر نوع جسم خارجی مبتلا به واژینیسموس هستند. برخی دیگر فقط ممکن است هنگام رابطه جنسی، استفاده از تامپون یا هنگام معاینه پزشکی این مشکل را احساس کنند.
علاوه بر این، برخی از مشکلات سلامتی مانند عفونت و خشکی واژن نیز می‌تواند واژینیسموس را تشدید کند. به‌طور کلی، این بیماری می‌تواند به علت‌های مختلفی ایجاد شود که در ادامه به شایع‌ترین دلایل آن اشاره می‌کنیم:
- ترس و احساس منفی به رابطه جنسی: این احساس ممکن است به دلیل تروما یا تجاوز جنسی در گذشته ایجاد شده باشد.
- افسردگی: وضعیت روحی فرد می‌تواند تأثیر زیادی بر عملکرد جنسی او داشته باشد.
- ترس از بارداری: این ترس می‌تواند به دلیل عدم آمادگی یا مشکلات روانی ناشی از تجربه‌های قبلی باشد.
- اضطراب: این عامل می‌تواند دوطرفه باشد؛ به این معنی که واژینیسموس باعث اضطراب شود و بالعکس.
- حساس بودن اعصاب دهانه واژن: این موضوع ممکن است به دلایل جسمانی یا روانی باشد.
- عفونت‌ها و بیماری‌های التهابی لگن: این مشکلات می‌توانند موجب تشدید واژینیسموس شوند.
- خشکی واژن: این مشکل ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی در دوران یائسگی یا پساقاعدگی باشد.
علائم و نشانه‌های دخول دردناک یا واژینیسموس
مهم‌ترین علامت بیماری واژینیسموس یا دخول دردناک، انقباض غیرارادی عضلات خارجی واژن است که در این شرایط، آلت تناسلی مرد حین ورود به واژن با مانع روبرو می‌شود. از دیگر علائم این اختلال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دخول دردناک: این علامت می‌تواند تأثیر عمیقی بر تجربه جنسی فرد بگذارد.
- درد در هنگام واردکردن اسپکولوم: این مورد معمولاً در معاینات پزشکی به‌وضوح احساس می‌شود.
- انقباض عضلانی در کل بدن: این انقباضات ممکن است در سیستم تنفسی فرد نیز تأثیر بگذارد و باعث بروز مشکلاتی شود.
- ترس از رابطه جنسی: این ترس می‌تواند به کاهش میل جنسی و در نهایت به بی‌میلی جنسی منجر شود.
- الزام رسیدن به ارگاسم به طریقی غیر از دخول: بسیاری از زنان مبتلا به واژینیسموس ممکن است نیاز به استفاده از روش‌های دیگر برای رسیدن به ارگاسم داشته باشند.
- امکان‌ناپذیر بودن دخول: این وضعیت می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر روابط عاطفی و جنسی فرد بگذارد.
علائم واژینیسموس به‌قدری واضح است که خود فرد هم تنها پس از مدت کوتاهی متوجه آن می‌شود. این علائم غیرارادی هستند و بدون درمان واژینیسموس نمی‌توان آن‌ها را کنترل کرد.
عوارض واژینیسموس
از مهم‌ترین و بدترین عوارض واژینیسموس می‌توان به بی‌میلی جنسی در زنان اشاره کرد. در ادامه به سایر عوارض واژینیسموس اشاره می‌کنیم که می‌تواند تأثیرات عمیق‌تری بر زندگی فرد بگذارد:
- کاهش اعتمادبه‌نفس: این اختلال ممکن است به احساس ناکافی بودن و عدم رضایت از خود منجر شود.
- درد در موقع رابطه: این موضوع می‌تواند به ترس و اضطراب از برقراری ارتباط جنسی در آینده منجر شود.
- ترس شدید برای برقراری رابطه جنسی: این ترس می‌تواند به انزوا و مشکلات عاطفی بیشتر منجر شود.
- عدم اجازه معاینه لگنی به پزشک: این موضوع می‌تواند مشکلات پزشکی دیگر را نیز در پی داشته باشد.
- کاهش رضایت از زندگی جنسی: این مسئله نه‌تنها بر فرد مبتلا تأثیر می‌گذارد بلکه بر شریک زندگی او نیز تأثیر خواهد گذاشت.
- ایجاد ترس از رابطه جنسی در هر دو نفر: این ترس می‌تواند موجب سرد شدن روابط عاطفی شود و به تدریج به مشکلات جدی‌تری منجر گردد.
تشخیص بیماری واژینیسموس
برای تشخیص بیماری واژینیسموس، پزشک در مورد علائم، سابقه پزشکی و مسائل جنسی از شما سوال خواهد کرد. این سوالات شامل موارد زیر است:
- اولین‌بار چه زمانی متوجه این اختلال شده‌اید؟
- هرچند وقت یکبار این اختلال برای شما رخ می‌دهد؟
- چه عواملی واژینیسموس را تحریک می‌کند؟
- آیا تجربه جنسی ناخوشایندی مانند تجاوز جنسی در گذشته داشته‌اید؟
همچنین، با معاینه لگن، پزشک سایر شرایط سلامتی که می‌توانند باعث درد هنگام رابطه جنسی شوند، را بررسی می‌کند. پزشک تا حد امکان معاینه را آهسته و آرام انجام می‌دهد و هر مرحله را ابتدا برای شما توضیح خواهد داد. این معاینه برای رد سایر مشکلات، مانند عفونت، انجام می‌شود. اگر پزشک واژینیسموس را تشخیص دهد، ممکن است شما را به سکس تراپیست ارجاع دهد که از جمله بهترین مراکز مشاوره در قم به شمار می‌رود.
درمان واژینیسموس چگونه است؟
برای درمان واژینیسموس شما می‌توانید روش‌های مختلفی را امتحان کنید که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
1. مراجعه به سکس تراپیست
سکس تراپیست یا مشاوره جنسی، طی جلسات روان‌درمانی به بررسی ریشه روانی واژینیسموس و درمان آن می‌پردازد. به‌طور مثال، درصورتی‌که فرد در گذشته مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفته باشد، لازم است که با روان‌پزشک و مشاور جنسی صحبت کند تا مراحل درمان طی گردد.
اگر نمی‌خواهید به‌صورت حضوری به سکس تراپیست مراجعه کنید، می‌توانید از مرکز مشاوره طراوت بهشت کمک بگیرید. تنها کافیست اپلیکیشن ایمپو را نصب کنید و در بخش کلینیک سوالات خود را از بهترین مشاورین استان قم بپرسید. ما در مرکز مشاوره طراوت بهشت تلاش می‌کنیم تا با ارائه مشاوره حضوری و آنلاین، به شما در حل این مشکل کمک کنیم.
2. تمرین کگل به‌منظور تقویت عضلات واژن و لگن
برای کنترل بهتر روی عضلات ناحیه لگن و واژن، بهتر است که ورزش کگل را انجام دهید. عضلات کف لگن را در هنگام ادرارکردن می‌توانید به‌راحتی تشخیص دهید؛ باید سعی کنید به‌وسیله انقباض این عضلات، جلوی خروج ادرار را بگیرید. این تمرین به قوی‌شدن عضلات کف لگن کمک می‌کند و می‌تواند به عنوان یک روش مؤثر در درمان واژینیسموس مورد استفاده قرار گیرد.
با انجام تمرینات کگل، احساس بهتری خواهید داشت و می‌توانید کنترل بیشتری بر روی عضلات خود پیدا کنید. برای اطلاعات بیشتر در این مورد، به مقاله نحوه انجام ورزش کگل مراجعه کنید و با روش‌های صحیح انجام آن آشنا شوید.
3. معاینه توسط پزشک زنان و سونوگرافی
معاینه و سونوگرافی برای تشخیص سایر عللی که واژینیسموس را تشدید می‌کنند، مانند عفونت‌ها و آندومتریوز، انجام می‌شود. درنتیجه امکان درمان واژینیسموس ناشی از عفونت و آندومتریوز وجود دارد. اگر شما نیز دچار این اختلال هستید، حتماً به پزشک مراجعه کنید و از مشاوره‌های موجود در مرکز مشاوره طراوت بهشت بهره‌مند شوید.
4. درمان به‌وسیله تمرکز حواس
در این روش، باید چند هفته از دخول در رابطه جنسی خودداری کنید و فقط سعی کنید از پیش‌نوازی و ماساژ و لذت ببرید؛ در این شرایط هر دو شریک جنسی می‌توانند بدن یکدیگر را بهتر شناسند و استرس و اضطراب کمتر می‌شود. زمانی که آمادگی لازم برای طرفین ایجاد شد، دخول و رابطه جنسی باید انجام شود.
5. استفاده از اپلیکاتور یا دیلاتورهای مخصوص
این نوع درمان واژینیسموس، با همکاری شما و همسرتان و با استفاده از یک سری مخروط‌ها یا دیلاتورهای استوانه‌ای انجام می‌شود. دستور استفاده از اپلیکاتور یا دیلاتورهای مخصوص برای درمان واژینیسموس به شرح زیر است:
- در ابتدا باید از کوچک‌ترین سایز شروع کنید.
- در محیطی امن و راحت، سعی کنید عضلات کف لگن و بدن خود را شل کنید؛ سپس به‌راحتی و آرام دیلاتور را وارد واژن کنید.
- سر دیلاتور را ژل لوبریکانت بزنید و به‌صورت چرخشی و بدون هیچ فشاری وارد واژن کنید.
- تا زمانی که تحمل دارید، برای مدت‌زمان ۵ الی ۱۵ دقیقه، این کار را انجام دهید.
- قطر کوچک‌ترین سایز این دیلاتورها، به‌اندازه انگشت کوچک دست است. به مدت یک هفته از این سایز استفاده کنید تا عضلات واژن عادت کند و کمتر دچار انقباض شود.
- به‌تدریج در هفته‌های بعد از قطرهای بزرگ‌تر استفاده کنید. پس از عادت به آخرین سایز دیلاتور، می‌توانید اقدام به دخول آلت تناسلی همسرتان کنید. به‌این‌ترتیب درمان واژینیسموس اتفاق می‌افتد.
6. درمان واژینیسموس به‌وسیله جراحی
گاهی به علل مادرزادی یا پارگی قبلی و بد جوش‌خوردن ناحیه واژن، تنگی در واژن رخ می‌دهد که با جراحی، اصلاح آن امکان‌پذیر است. همچنین، با جراحی امکان برداشتن بافت‌های آندومتریوز که باعث تنگی واژن می‌شوند نیز وجود دارد. این نوع درمان باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود و شما می‌توانید با مراجعه به مرکز مشاوره طراوت بهشت از مشاوره‌های لازم بهره‌مند شوید.
7. نشستن در وان آب گرم
برای کمک به درمان واژینیسموس قبل از برقراری رابطه جنسی می‌توانید ۱۵ الی ۲۰ دقیقه در آب گرم بنشینید. با این کار عضلات شما شل می‌شود و عضلات لگن کمتر منقبض می‌گردد؛ با این کار درد کمتری را تحمل می‌کنید و می‌توانید با آرامش بیشتری به برقراری رابطه فکر کنید.
8. تزریق بوتاکس
بوتاکس یک نوع سم است که باعث می‌شود انقباض عضله صورت نگیرد و آن را فلج می‌کند. گاهی در بعضی موارد برای درمان واژینیسموس از این روش هم می‌توان کمک گرفت. این روش باید تحت نظر پزشک متخصص و با تجربه انجام شود تا بهترین نتیجه حاصل گردد.
9. درمان واژینیسموس با آر اف (RF)
لیزر آر اف هم به جوان‌سازی واژن و هم ازبین‌بردن چسبندگی‌های آن کمک می‌کند. با کمک امواج نیز انقباضات غیرارادی واژن اصلاح می‌شود و در نتیجه باعث درمان واژینیسموس می‌گردد. این نوع درمان می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی جنسی شما کمک کند و احساس راحتی بیشتری را برای شما به ارمغان آورد.
10. استفاده از لوبریکانت‌ها و ژل‌های روان‌کننده
در مواردی که ترشحات واژن کم است یا کلاً وجود ندارد، مانند دوران یائسگی، می‌توانید به‌وسیله ژل‌های روان‌کننده دخول را آسان‌تر کنید. این کار می‌تواند به کاهش درد و ناراحتی حین رابطه جنسی کمک کند و به شما احساس راحتی بیشتری بدهد.
11. انتخاب پوزیشن مناسب
در زمان برقراری رابطه جنسی بهتر است خانم در پوزیشنی قرار گیرد که بتواند ورود آلت تناسلی را کنترل کند. این کار می‌تواند به کاهش ترس و اضطراب کمک کند و تجربه‌ای مثبت از رابطه جنسی برای هر دو طرف ایجاد نماید.
درمان خانگی واژینیسموس چیست؟
علاوه بر روش‌های بالا، خانم‌های مبتلا به واژینیسموس می‌توانند در خانه تمریناتی برای کنترل عضلات اطراف واژن خود انجام دهند. این تمرینات، حساسیت‌زدایی پیش‌رونده نامیده می‌شوند. ابتدا، تمرینات کگل را با فشردن همان عضلاتی که برای متوقف کردن ادرار استفاده می‌کنید، طبق مراحل زیر انجام دهید:
- عضلات را منقبض کنید.
- انقباض را برای ۲ تا ۱۰ ثانیه نگه دارید.
- عضلات را شل کنید.
هر دفعه حدود ۲۰ بار تمرین کگل را تکرار کنید. می‌توانید چندین دفعه در روز این تمرین را انجام دهید. این تمرینات نه‌تنها به تقویت عضلات کمک می‌کند، بلکه به بهبود کنترل فرد بر روی عضلات واژن نیز یاری می‌رساند.
پس از چند روز، در حین انجام تمرینات، یک انگشت خود را تا حدود اولین مفصل بند، داخل واژن قرار دهید. بهتر است ابتدا ناخن‌های خود را بگیرید و از ژل روان‌کننده استفاده کنید. همچنین می‌توانید این تمرین را در وان حمام انجام دهید.
ابتدا، با یک انگشت شروع کنید و کم‌کم آن را به سه انگشت برسانید. در این شرایط احساس خواهید کرد که عضلات واژن در اطراف انگشت شما فشرده می‌شود و اگر راحت نیستید، انگشت خود را بیرون بیاورید. این روش می‌تواند به شما کمک کند که با احساسات خود بهتر آشنا شوید و به تدریج بر ترس‌های خود غلبه کنید.
پس از مدتی، می‌توانید به مدت ۱۰ یا ۱۵ دقیقه، دیلاتورهای مخصوص را در واژن خود قرار دهید تا به عضلات‌تان کمک کند که به فشار عادت کنند. در خانم‌هایی که دلیل واژینیسموس آن‌ها با ترس یا اضطراب ارتباط دارد، این نوع درمان اغلب مؤثر است و می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی آن‌ها کمک کند.
مدت زمان لازم برای درمان واژینیسموس
مدت زمان درمان اختلال واژینیسموس به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله شدت اختلال، تجربه‌های گذشته و میزان همکاری فرد در فرآیند درمان. به‌طور کلی، برای درمان کامل این اختلال ممکن است بین ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز باشد. طول فرآیند درمان واژینیسموس به فرد و تمریناتی که انجام می‌دهد، بستگی دارد. بهتر است بدانید که خانم مبتلا به واژینیسموس، می‌تواند با پیش‌نوازی به‌صورت لمس، ماساژ اعضای بدن و حتی رابطه دهانی به ارگاسم رسد و فقط با دخول، دچار مشکل می‌شوند. بنابراین، حتما این مورد را در طول درمان واژینیسموس در نظر داشته باشید و درمورد آن با همسرتان صحبت کنید.
اهمیت مشاوره در درمان واژینیسموس
مشاوره در درمان اختلال واژینیسموس اهمیت ویژه‌ای دارد. ارتباط با مشاورین معتبر و مجرب می‌تواند به زنان کمک کند تا احساسات و ترس‌های خود را در محیطی امن و بدون قضاوت بیان کنند. مرکز مشاوره طراوت بهشت با ارائه خدمات مشاوره حضوری و آنلاین، در تلاش است تا به بهترین شکل ممکن به شما کمک کند.
اگر شما یا کسی که می‌شناسید از این اختلال رنج می‌برد، حتماً با ما تماس بگیرید. ما بهترین مرکز درمان اختلالات عصبی و بهترین مرکز نوروتراپی قم هستیم و با توجه به نیازهای فردی شما، برنامه درمانی مناسبی را طراحی خواهیم کرد. برای مشاوره حضوری و آنلاین با ما در ارتباط باشید.
نتیجه‌گیری
درمان اختلال واژینیسموس نیاز به توجه ویژه و درمان‌های تخصصی دارد. با کمک مشاوران مجرب و روش‌های نوین درمانی، می‌توان بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی جنسی و عاطفی افراد مبتلا به این اختلال ایجاد کرد. مرکز مشاوره طراوت بهشت، با مدیریت خانم دکتر نعیمه محقق و آقای دکتر مبین صالحی، از بهترین مشاورین استان قم، آماده ارائه خدمات به شما عزیزان است.
برای مشاوره حضوری و آنلاین با ما در ارتباط باشید و از خدمات ما بهره‌مند شوید. اختلال واژینیسموس می‌تواند بر کیفیت زندگی و روابط عاطفی تأثیر منفی بگذارد، اما با کمک مشاورین حرفه‌ای و روش‌های درمانی مؤثر، می‌توان این مشکل را مدیریت کرد. برای مشاوره با ما تماس بگیرید و اولین قدم را به سوی بهبود کیفیت زندگی خود بردارید.
